Amourié-à-papié
Broussonetia papyrifera
Moraceae
Autre noum : Amourié-de-la-Chino.
Nom en français : Mûrier à papier.
Descripcioun :L'amourié-à-papié es un pichot aubre que nous vèn d'Asìo (1750). I'a dos meno de pèd, li mascle, bèn mai noumbrous, e li femello que fan de flour en boulo roso. Se pòu n'en trouba, naturalisa, en ribo de ribiero dins li relarg ounte l'ivèr èi pas trop fre. Se recounèis peréu à si fueio pelouso qu'an de formo proun chanjadisso.
Usanço :Ei subretout couneigu pèr douna de papié de qualita. Li fru soun manjadis (lachatiéu) e lis asiatico se servien de la rusclo e di fueio coume remèdi. La rusclo ajudo à sougna li plago e ajudo au caiamen dóu sang. Se fai de jus emé li fueio, ajudo à susa e caga. Touto la planto èi diuretico.
Port : Aubre
Taio : 1 à 5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Broussonetia
Famiho : Moraceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Broussonetia papyrifera (L.) Vent., 1799
Erbo-grasso
Pinguicula vulgaris
Lentibulariaceae
Noms en français : Grassette commune, Langue-d'oie.
Descripcioun :L'erbo-grasso trachis en mountagno, sus cauquié, dins li riéusset e àutri relarg bagna. Es uno planto carnivoro que pòu aganta de bestiouno emé si fueio pegouso à bord envertouia. Se destrìo de si cousino, mens coumuno, que si flour soun plato emé uno taco blanco sus li petalo que li bord soun pas gaire net.
Usanço :Li fueio soun couneigudo pèr caia lou la, parié qu'en Suèdo se n'en servien. S'adoubo un sirop purgatiéu que sèrt peréu pèr gari contro lis escarto de pèu. Aro s'atrobo en fitouterapìo pèr sougna lou tussi (espetouranto), li mau de garganto e apasima li nèrvi. S'adoubo en tisano, 20 g de fueio emé de mèu e de jus de limoun. Pamens la planto èi proutejido dins d'ùni relarg.
Port : Erbo
Taio : 4 à 18 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinguicula
Famiho : Lentibulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 2600 m
Aparado :
Vo
Mai à juliet
Liò : Riéusset
- Sourgènt
- Tepiero umido
- Roucas umide
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Pinguicula vulgaris L., 1753